- صفحه اصلی
- درس خارج
حضرت در فراز پایانی روایت شریفه می فرمایند هر شخصی هر استفاده ای از انفال می کند ثروت او آمیخته به ثروت امام علیه السلام خواهد شد؛ خواه به صورت مستقیم از انفال و فیء استفاده کند یا به صورت غیر مستقیم. بنابراین اگر کسی به امام علیه السلام چیزی پرداخت می کند در واقع ملک خود ایشان را که به او ودیعه دا ...
این حکم تنصیفی که در ذیل روایت شریفه ذکر شده است خلاف آیه و خلاف همه روایات است و حمل بر تقیه هم نمی توان کرد زیرا فتوای عامه هم تنصیف نیست. بله، عامه درباره فیء این تقسیم را بیان کرده اند که ممکن است گفته شود در این روایت شریفه هم حضرت در واقع آیه فیء را بیان کرده اند لذا حمل بر تقیه شود.
اولین موردی که در این روایت شریفه ذکر شده است قریه هایی است که خراب شده و اهل آن کوچ کرده اند؛ ظاهر خراب بودن این است که قبلا آباد بوده است لکن از این جهت اطلاق دارد که در حال حاضر صاحب آن مکان معلوم باشد یا مجهول و زنده باشد یا از دنیا رفته باشد و ورثه وی باقی باشند یا خیر. همچنین اطلاق این روایت ...
سند روایت شریفه تمام است و از این روایت استفاده می شود که عنوان بحار و انهار نیز از انفال هستند؛ لکن مرحوم شیخ حر هم در عنوان باب این دو را ذکر نفرموده اند، که روشن نیست وجه آن چیست! البته در این روایت حضرت نفرموده اند این انهار و بحر ملک امام علیه السلام است اما فرموده اند که آنچه از این آب ها سقا ...
اما اینکه علباء خمس مال را نزد حضرت آورده اند ممکن است به دلیل خمس ارباح مکاسب باشد و ممکن است از باب خمس حلال مخلوط به حرام باشد؛ اما حضرت به وی فرموده اند کل این سرزمین از انفال است و ملک حضرت است.
سپس حضرت آیه فیء را بیان کرده و می فرمایند که اموالی که بدون درگیری بدست بیاید فیء است و در پایان فرموده اند که: «وَ الْأَنْفَالُ مِثْلُ ذَلِكَ هُوَ بِمَنْزِلَتِهِ» یعنی همه این اموال ملک امام علیه السلام هستند و در اختیار ایشان هستند.
این روایت را مرحوم صاحب جواهر و صاحب حدائق و بسیاری از فقهای دیگر حمل بر تقیه کرده اند و بعضی همانند مرحوم مجلسی اینگونه توجیه کرده اند که مراد از ناس در اینجا همه مردم نیستند بلکه مراد رسول و امام است؛ لکن این حمل خیلی بعید است و نمی توان این بیان را به ظاهر روایت شریفه نسبت داد.
حدودی که در اینجا بیان شده است از خانه های شهر مصر تا سواحل دریا (که ظاهرا مراد ساحل عمان است) تا دومة الجندل (که حصنی در میانه راه مدینه و کوفه است) را شامل می شود؛ و حضرت می فرمایند همه این سرزمین بدون درگیری فتح شده و لذا همان حکم فدک را دارند.
مرحوم حکیم و مرحوم امام فرموده اند این روایت شریفه هیچ دلالتی بر حکم غنیمت در جنگ های بدون اذن امام علیه السلام ندارد زیرا مصب روایت شریفه وقوع و عدم وقوع قتال است و تفصیل بین اذن و عدم اذن در این روایت بیان نشده است.
مرحوم مجلسی فرموده اند اجراء به معنای انفاق است یعنی امام علیه السلام قبل از تقسیم نیز می توانند به هر کس که بخواهند اموالی را انفاق کنند. در بعض نسخ «یجزی» آمده است یعنی اگر قراری بوده است اجزاء می شود و به آن عمل می شود.
مطالب پربازدید
- جلسه اول / کلیات مکاسب محرمه، شیوه تدریس و وظیفه طلاب در فضای درسی ... (8124 بازدید)
- جلسه یکم / اصولی بودن بحث «تعارض الادلة» + تعریف سید شهید صدر از ... (7236 بازدید)
- جلسه پنجم / تقسیم تعارض به مستقر و غیر مستقر و انحاء تعارض غیر ... (6992 بازدید)
- جلسه سوم / معنای حرمت اکتساب در کلام شیخ رحمه الله (6556 بازدید)
- جلسه هشتم / وجوه ذکر شده برای تصحیح سندی روایت تحف (6297 بازدید)
- جلسه سوم / تعریف تعارض الادلة (2) (6132 بازدید)
- جلسه دوم / تعریف تعارض الادلة (5825 بازدید)
- جلسه چهارم / ادامه بحث تعریف تعارض ادله و نکات تعریف مرحوم ... (5630 بازدید)
- جلسه 125 / تنبيهات تعارض الادله (24)- تعارض عامين من وجه در غير مجمع (2) (5570 بازدید)
- جلسه 99 / مقتضای روایات علاجیه (14) (ترجیح به احدثیت 3) (5530 بازدید)