متن زیر تقریر و خلاصه ای از جلسه بیست و چهارم درس خارج اصول مبحث تعادل و تراجیح؛ جناب حجت الاسلام و المسلمین میرباقری است که در تاریخ چهارشنبه 10 اردیبهشت 93 برگزار شده است. در این جلسه مروری بر مرجحات + ترتیب آنها پرداخته شده است. قابل ذکر است که متن برداشت شاگردان ایشان از مباحث است.

در این جلسه ابتدائا مروری بر مرجحات ذکر شده به همراه قضاوت های طرح شده در کلاس شد.

در مجموع جلسات گذشته، از بین مرجحات مرحوم نایینی فقط عدم اشتراط به قدرت شرعی (یعنی بیان شرعی اشتراط تکلیف به قدرت به معنی دوم و سوم یعنی اشتراط تکلیف به عدم اشتغال ذمه بتکلیف آخر یا اشتراط تکلیف به عدم امتثال تکلیف آخر) و اهم بودن در ملاک به عنوان مرجح پذیرفته شد.

لذا بحث بعدی باید این باشد که در بین این دو مرجح، ترجیح با کدام است؟

به نظر مرحوم نایینی، غیرمشروط بقدرت شرعی مقدم است ولو مشروط اهم باشد. اما اگر هر دو مشروط به قدرت شرعی باشند، مرحوم نایینی معتقدند که مرجح در این صورت فقط تقدم ظرف امتثال است ولی اگر این مرجح هم جاری نبود دیگر نوبت به اهمیت فی الملاک نمیرسد.

بخلاف ایشان مرحوم خویی در جایی که هر دو مقید به قدرت شرعی باشند، به اهمیت فی الملاک رجوع میکنند و حتی آن را بر تقدم ظرف امتثال هم مقدم میکنند.

ما با اینکه تقدیم زمان امتثال را اساسا مرجح نمیدانیم، اما مماشاتا این بحث را نیز پی میگیریم که اگر هر دو مقید به قدرت شرعی بودند رجوع به اهمیت مقدم است یا تقدم زمان امتثال؟