نسخه آزمایشی
جمعه, 07 ارديبهشت 1403 - Fri, 26 Apr 2024
بنابراین قول مرحوم صاحب جواهر متوقف بر این است که بپذیریم که حکم مجهول المالک این است که باید صدقه داده شود ولی اگر کسی این صحیحه را بپذیرد دوباره بازگشت به خود امام علیه السلام دارد و مشکل بازگشت پیدا می کند.
بعض نیز فرموده اند باید سهم امام علیه السلام به سادات فقیر با شیعه مومن داده شود؛ این دو قول نیز مدرک روشنی ندارد؛ بله در مرسله حماد آمده است که اگر سهم سادات کفایت ایشان را نمی کرد، امام علیه السلام باید ایشان را تامین کند. لکن روشن نیست که تامین این کسری باید از طریق سهم امام علیه السلام باشد. بن ...
اما این اشکال که نفقه واجبه نفقه یومیه است و ملاک فقر سالانه است لذا چنین شخصی گرچه هزینه های یومیه خود را دارد ولی هزینه سال خود را ندارد فلذا قطعا فقیر است، قابل قبول نیست زیرا کسی که مخارج یومیه خود در طول سال را دارا باشد فقیر نیست.
به عبارت دیگر در شبهات موضوعیه می توان ثقه ای که مدعی سیادت است را به صورتی وکیل در پرداخت خمس کرد که خمس را به خودش پرداخت کند، لذا این روایت فی الجمله دلالت بر صحت توکیل می کند.
استدلال به این روایت شریفه به این بیان است که حضرت فرموده اند می توان به شخص ثقه ای وکالت داد که زکات را به موضع خود برساند لذا در مانحن فیه هم می توان مدعی سیادت را وکیل کرد که خمس را به موضع خودش برساند.
ضمن اینکه اگر اصالة الصحة متوقف بر روشن نبودن کیفیت فعل باشد، جایی برای این اصل باقی نمی ماند و منحصر در موارد نادر می شود که شخص اصلا اطلاعی بر فعل دیگری نداشته باشد و صحت فعل دیگری برای او اثر خاصی داشته باشد.
بنابراین سیادت نیز همانند باقی موضوعات است و همان طرقی که برای اثبات سایر موضوعات وجود دارد در اینجا نیز وجود دارد و طریق خاصی که مخصوص مدعی سیادت باشد وجود ندارد. لذا اگر کسی خبر ثقه در موضوعات را بپذیرد در اینجا نیز می توان در صورت وثاقت، قول مدعی سیادت را پذیرفت ولی اگر خبر ثقه در موضوعات را نپذ ...
نکته دیگر این است که آیا خمس به فرزندان دختری هم تعلق می گیرد یا خیر؟ همانطور که گفته شد برای روشن شدن این حکم باید این نکته بررسی شود که آیا مستحقین خمس فرزندان تکوینی هاشم هستند -که در این صورت خمس به فرزندان دختری هم می رسد زیرا فرزند دختر هم فرزند است و احکام اولاد را دارد- یا مستحقین خمس عشره ...
از مجموع این روایات می توان استفاده کرد که مستحقین خمس بنی هاشم هستند زیرا زکات بر آنها حرام شده و هرکه زکات بر او حرام باشد مستحق خمس است. لکن روایات معارضی وجود دارد که در آن مستحقین خمس خصوص اهل بیت رسول خدا یا آل الرسول یا اقرباء رسول الله صلی الله علیه و آله دانسته شده است، که در جلسه بعد این ...
بنابراین استدلال سوم مرحوم خویی تمام نیست و صحیحه بزنطی را هم که ایشان می فرمایند مربوط به جایی است که خمس در دست امام علیه السلام باشد فلذا تا اینجا فقط یکی از دو قرینه ای که در دلیل دوم اقامه کرده اند قابل قبول است. لذا تقسیم خمس بین تمام اشخاص که اصلا لازم نیست و تقسیم بین سه صنف هم گرچه قائلی د ...