نسخه آزمایشی
پنج شنبه, 13 ارديبهشت 1403 - Thu, 2 May 2024
در ادامه روایت این تعبیر آمده است عامل بقاء و فناء را هم انبیاء بیان می کنند. یعنی این انبیاء و حجج الهی، دلالت بر اموری می کنند که بقاء ما در گرو آنهاست و در ترک آنها فناء ما خواهد بود. این عبارت، عطف تفسیری از مصالح و مفاسد نیست بلکه خود بقاء و فناء در ماموریت انبیاء موضوعیت دارد که باید قدری توض ...
نکته چهارم هم بحث مصلحت و مفسده در ارتباط با موازین الهی بود. بندگی خداوند متعال در عالم تبدیل به موازینی خواهد شد که اگر این موازین بهم خورد و انسان خودش موازین وضع کند، این فساد ایجاد می کند. ما در زندگی فردی و اجتماعی خود نیاز به موازین داریم که براساس آن زندگی خود را شکل دهیم؛ همه افعال انسان ذ ...
بحث در تبیین حقیقت دلالت بر مصالح و مفاسد بود که در روایت هشام بن حکم حضرت به عنوان ماموریت انبیاء بیان کردند. عرض شد که این مصالح و مفاسد نه امر عرفی است و نه امری عقلائی؛ به این معنی که خود انسان ها دور هم جمع شوند و مصالح و مفاسد خود را تنظیم کنند. بلکه این مصالح و مفاسد ولو همه مصالح دنیا و آخر ...
دو نکته را تا اینجا بحث کردیم. اولاً اینکه بنیان مصلحت و مفسده به توحید و بندگی در مقابل خدا برگشت می کند و در طرف مقابل فساد به شرک و شئون آن برگشت می کند. لذا دلالت بر مصالح و مفاسد معنایش این است که انبیاء مردم را به توحید و مناسبات آن دعوت می کنند و آنها را از شرک و فروعات آن حظر می دهند. و همی ...
واضح است که این روایت دلالت دارد ارباح مکاسب متعلق خمس است و این خمس بعد از مؤونه است اما فوائدی که از طریق کسب نباشد را در صورتی شامل میشود که در مایستفید طلب و مشقت اخذ نشده باشد چنانچه بعضی فرموده اند که باب استفعال دال بر طلب و مشقت است و لکن همانطور که گفته شد این کلام خیلی واضح نیست و باب است ...
اگر مراد از مؤونه، مؤونه تحصیل باشد که روشن است که مراد از خمس مطلق خمس است چراکه واضح است که خمس در همه متعلقات خمس بعد از مؤونه خواهد بود. اما اگر مؤونه سنه باشد یا مطلق باشد این جهت محل بحث خواهد بود که آیا مراد مطلق متعلقات خمس است یا فقط ناظر به خصوص ارباح مکاسب است؟
مفردات روایت شریفه در روایات گذشته بررسی شد و دو نکته در این روایت شریف باید بررسی شود، اول اینکه آیا مراد از خمس در این روایت شریفه خصوص خمس فوائد است یا اعم است و دوم اینکه آیا مراد از مؤونه خصوص مؤونه تحصیل است یا شامل مؤونه عیال نیز میشود؟ درباره مؤونه در این روایت شریفه بعضی فرموده اند ظهور در ...
در این روایت آمده است که حضرت هدیه ای به ابن عبد ربه فرستاده اند و ایشان سوال کرده اند که آیا باید خمس این هدیه پرداخت شود که حضرت پاسخ داده اند: خمس آنچه صاحب خمس برای تو فرستاده است بر تو واجب نیست.
روایات باب هشتم از ابواب وجوب وسائل که مربوط به خمس فوائد بود بررسی شد. مرحوم شیخ حر دو باب دیگر هم دارند که مربوط به خمس فوائد است یکی باب یازدهم است که ایشان دو روایت را به عنوان استثناء از خمس فوائد ذکر کرده اند و دوم باب دوازدهم است که سه روایت برای استثناء مؤونه در آن آمده است.
در درایه الحدیث ما باید معانی نکات کلیدی روایت را بررسی کنیم و بعد وجوه مختلف و قابل جمع روایت را اشاره کنیم و بعد به یک جمع بندی در روایت برسیم. در واقع یک کار در بررسی حدیث این است که ما وجوه معانی مختلف را بررسی می کنیم و وقتی اینها با هم قابل جمع نیستند، با استظهار یا تجمیع قرائن داخلی یا خارجی ...